Maar waar gaat het nu eigenlijk om bij rehabilitatie? Dat besef begint gelukkig langzamerhand door te dringen in de langdurige zorg. Rehabilitatie is niet iets van behandelaren en begeleiders – het gaat om een proces bij de cliënt. Een proces dat zich in de tijd afspeelt: precies waar we het eerder over hadden. Rehabilitatie betekent de tijd willen nemen, zodat de cliënt de kans wordt geboden zich te herstellen. Dat hebben we dan toch geleerd de laatste jaren in de langdurige zorg – dat we bereid zijn de tijd te nemen voor onze cliënten. Als we nu eens een cliënt 5 – 10 jaar begeleiden, of langer nog – wordt er niet meer gevraagd ‘wat moet je nog bij die cliënt’ is er nog wel iets te verbeteren? Tijd is nodig op alle gebieden van het leven: om een zeker inzicht te krijgen in je ziekte vraagt veel tijd. Het herstel van contact met familie vraagt dikwijls jaren. Wonen is geen kwestie van trainen en dan weer hup op jezelf, maar strekt zich ook uit over een jarenlang traject. De begeleiding naar werk neemt ook dikwijls jaren in beslag. En als het nodig is, krijgen mensen ook de tijd om op adem te komen in ons psychiatrisch ziekenhuis.