Literatuur en verantwoording

De informatie over het leven van John Nash is ontleend aan het boek: Nasar, Sylvia (1998) A Beautiful Mind. Londen: Faber and Faber.

Op dit boek is ook de gelijknamige film gebaseerd.

 
1. Nationaal Fonds Geestelijke Volksgezondheid (2003) Schizofrenie. Minder gek dan je denkt…. Utrecht: NFGV
 
2. Tsuang, M.T., Stone, W.S., Faraone, S.V. (2000) Toward reformulating the diagnosis of schizophrenia. The American Journal of Psychiatry, 157: 1041 - 1050.
 

3. Bock, T. (2001) Psychosen zonder psychiatrie. Amsterdam: Candide. Thomas Bock haalt in dit verband Navratil aan. (Navratil, L. (1994) Schizophrene Dichter, Frankfurt a. M) p.20 - 21: 'Dat de mens depressief, manisch of schizofreen kan worden, staat in verband met zijn menselijkheid. Hoe noodzakelijk het ook is om mensen die door ernstige vormen van deze stoornissen worden getroffen te helpen, toch zou het er niet best uitzien als men dergelijke neigingen volledig wist uit te bannen. De mens zou daardoor iets wezenlijks menselijks verliezen, want manie, melancholie en schizofrenie zijn slechts extreme vormen van algemeen menselijke ervaringen en toestanden. Als de mens geen melancholie zou kennen, zou hij waarschijnlijk niets voelen bij het verlies van een dierbare. De mogelijkheid zich schuldig te voelen of zich klein en onbeduidend te weten ten overstaan van het leven als geheel, de natuur en God, zou verloren gaan. De manische toestand is de bewustzijnstoestand van de immanentie. De manische persoon leeft in het heden en is gericht op praktisch handelen. Zonder de grondhouding van de manie zouden er wellicht geen humor, hoop en een gevoel van geborgenheid in dit bestaan mogelijk zijn. En als er geen schizofrenie zou zijn, zou er ook geen sprake zijn van de 'schizofreen in de gezonde mens,' waarmee Manfred Bleuer (Bleuer, 1964) de algemeen menselijke neiging aanduidt die een psychose mogelijk maakt. Dan zou de mens geen onderzoeker zijn, geen kunstenaar, geen filosoof en geen transcendentaal en religieus wezen.' (Navratil 1994, p. 100)

 
4. Jesaja 6: 6-7. Maar één der serafs vloog naar mij toe met een gloeiende kool, die hij met een tang van het altaar genomen had; hij raakte mij daarmee aan en zeide: Zie, deze heeft uw lippen aangeraakt; nu is uw ongerechtigheid geweken en uw zonde verzoend. Jesaja 1:17. leert goed te doen, tracht naar recht, houdt de geweldenaar in toom, doet recht aan de wees, verdedigt de rechtszaak der weduwe. (NBG vertaling, 1951)
 
5. Nationaal Fonds Geestelijke Volksgezondheid (2003) Schizofrenie. Minder gek dan je denkt…. Utrecht: NFGV. p. 5: 'De ziekte openbaart zich veelal voor het eerst tussen het zestiende en het dertigste levensjaar.' Ik weet niet waar deze stelling op gebaseerd is. Wel is het in overeenstemming met mijn eigen klinische ervaring dat de meerderheid van de gevallen op jonge leeftijd ontstaat, met name tussen de 18 - 23. Hierover ben ik echter nog geen onderzoekscijfers tegengekomen. In het onderzoek van Huber e.a. (Huber, G,. Gross, G., Schüttler, R., et al. (1980) Longitudinal studies of schizophrenic patiënts. Schizophrenia Bulletin 6, 592 - 605) vinden we wel cijfers over de aanvangsleeftijd terug, die gemiddeld hoger liggen: leeftijd 10 - 20 jaar: 17%
leeftijd 20 - 30 jaar: 39%
leeftijd 30 - 40 jaar: 26%
leeftijd 40 - 50 jaar: 14%
leeftijd ouder dan 50 jaar: 14%
Het gaat hier om een groep opgenomen tussen 1945 en 1959. Naar mijn idee is de beginleeftijd sindsdien naar voren geschoven.
 
6. Birchwood M. (2000) The critical period for early intervention. In: M. Birchwood, D. Fowler, C. Jackson (Editors) Early intervention in Psychosis Chicester: John Wiley and Sons. Birchwood baseert zich hierbij op een artikel van: Robinson, D., Noermer, M., Alvir, J., Bilder, R., et al. (1999) Predictors of relapse following response from a first episode of schizophrenia. Archives of General Psychiatry, 56: 241 - 247.
 
7. Linszen, D., Lenior, M. Haan. de L., Dingemans, P., Gersons, B. Early interventions, untreated psychosis and the course of early schizophrenia. British Journal of psychiatry, 172 (suppl. 33): 84 - 89. Bij deze Nederlandse studie ging het om een terugvalpercentage van 15% na 1 jaar. In de follow up periode, 17 - 55 maanden, waarin de jonge schizofrene patiënten doorverwezen werden naar andere instanties, liep de terugval op naar 64%.
 
8. McGlashan,T. (1988) A selective review of North American long-term follow up studies of schizophrenia. McGlashan,T. (1988) A selective review of North American long-term follow up studies of schizophrenia. Schizophrenia Bulletin, 14, 515-542. Schizophrenia Bulletin, 14, 515-542.
 
9. Harding, C.M., Zubin, J & Strauss, J.S. (1987) Chronicity in schizophrenia: Fact, partial fact or artifact? Hospital and Community Psychiatry, 38, 5, p. 477-485.
 
10. Corin, E.E. (1990) Facts and meaning in psychiatry: A anthropological approach to the life world of schizophrenics. Culture, Medicine and Psychiatry 14, 153-188.
 
11. In de film laat men John Nash aan het einde zeggen dat hij 'nieuwe medicijnen' gebruikt. In het boek wordt echter nadrukkelijk gesteld: 'Nash's remission did not come about, as many people later assumed, because of some new treatment. "I emerged from irrational thinking,'' he said in 1996, "ultimately, without medicine other than the natural hormonal changes of aging." (Nasar, Sylvia (1998) A BeautifulMind, p. 353)
 
12. Huber, G,. Gross, G., Schüttler, R., et al. (1980) Longitudinal studies of schizophrenic patiënts. Schizophrenia Bulletin 6, 592 - 605.
 
13. Ciompi, L. (1980) The natural history of schizophrenia in the long term. British Journal of Psychiatry, 136, 413 - 420. 'It was found that the latter half of life often exerts a levelling, smoothing and calming influence on schizophrenia.' (p. 419)
 
14. Het gaat hier om een aantal bekende onderzoeken die op verschillende plaatsen beschreven zijn. In dit verslag hebben we gebruikt gemaakt van de volgende artikels:

Bleuer, M., Huber, G., Gross, G. & Schüttler, R. (1976) Der langfristige Verlauf schizophrener Psychosen. Gemeinsame Ergebnisse zweier Untersuchungen. Nervenarzt, 47, 477 - 481. Ciompi, L. (1980) The natural history of schizophrenia in the long term. British Journal of Psychiatry, 136, 413 - 420. Huber, G,. Gross, G., Schüttler, R., et al. (1980) Longitudinal studies of schizophrenic patiënts. Schizophrenia Bulletin 6, 592 - 605. Harding, C.M., Zubin, J & Strauss, J.S. (1987) Chronicity in schizophrenia: Fact, partial fact or artifact? Hospital and Community Psychiatry, 38, 5, p. 477-485.

 
15. ) Zie voor een prachtig boek over de betekenis van de tijd in verband met schizofrenie:

Petry D. & Nuy M. (1997). De ontmaskering. De terugkeer van het eigen gelaat van mensen met chronische psychische beperkingen. Utrecht: SWP.