1) McGrath, J.J (2005) Myths and plain truths about schizophrenia epidemiology – the NAPE lecture 2004. Acta Psychiatr Scand 2005, 111, 4 – 11.
2) Meer daarover, met literatuur referenties in mijn syllabus Sociale Psychiatrie – overigens is het hele onderwerp over het verloop van een depressieve stoornis, met name of een depressieve stoornis een veel ernstiger en chronischer (met veel terugval) kent dan we dachten of dat het juist meevalt en we teveel naar de ‘ernstige’gevallen kijken, een onderwerp van veel discussie, waar we in dit bestek niet verder op ingaan.
3) Robinson, D., Noermer, M., Alvir, J., Bilder, R. Et al (1999). Predictors of relapse following response from a first episode of schizophrenia. Archives of General Psychiatry, 56, 241 – 247
4) Het onderwerp over het al dan niet altijd noodzakelijk zijn van medicijnen bij de behandeling van schizofrenie – doet altijd veel stof opwaaien, en kan momenteel nauwelijks gevoerd worden zonder dat er over en weer met niet ter zake doende feiten naar elkaar wordt geslingerd. Het laatste woord zal er echter vooralsnog niet over gezegd zijn. Voor een aardige inleiding in de controverse: Bola, J.R. & Mosher, L.R. (2002a). At Issue: Predicting drug – free treatment response in acute psychosis from the soteria project. Schizophrenia Bulletin, 28, 559 – 575. Carpenter, W.T., Buchanan, R.W. (2002). Commentary on the Soteria project: misguided therapeutics. Schizophrenia Bulletin, 28,577 – 581. Bola, J.R. & Mosher, L.R. (2002b). Clashing ideologies or scientific dicourse. Schizophrenia Bulletin, 28, 583 – 588. Voor een onderzoek waarin wordt aangetoond hoe het mogelijk is bij een eerste psychose een behandeling zonder medicijnen op te starten of met een minimale dosis (het zogenaamde Finse model): Lehtinen, V. Aaltonen, J., Koffert, T., Rakkolainen, V., Syvalahti, E. (2000) Two year outcome in first episode psychosis treated according to an integrated model: Is immediate neuroleptisation always needed? European Psychiatry, 15, 312 – 320.
5) Manfred Bleuer, beroemd geworden door zijn langlopend onderzoek naar een eigen groep patiënten verwoordt het zo: “Gunstige invloeden voor mensen met schizofrenie zijn dezelfde als die gelden voor gezonde mensen. Actief bezig zijn, in relatie tot andere mensen, ontplooiing van de eigen mogelijkheden, al je energie bij elkaar rapen op momenten dat gevaar dreigt of tijdens de aangrijpende momenten van het leven; en tussendoor bezinning en rust. (p.363). Uit: Bleuer, M. (1972) Die schizophrenen Geistesstörungen im Lichte langjähriger Kranken- und Familiengeschichten. Stuttgart: Thieme.
6) Italië is het bekendste voorbeeld, waar zelfs bij wet psychiatrische ziekenhuizen gesloten moeten worden. Zie voor een recente reportage: Rooijen, M. van (2005) Italië 27 jaar na de ontmanteling psychiatrische ziekenhuizen. Psy, nummer 2, 18 februari 2005. In Amerika is vooral het Vermont project beroemd geworden: Harding, C.M., Brooks, G.W. Ashikaga, T., Strauss, J.S., and Breier A. (1987b). The Vermont longitudinal study of persons with severe mental illness: II. Long-tern outcome of subjects who retrospectively met DSM III criteria for schizophrenia. American Journal of Psychiatry, 144, 727 – 735. Harding, C.M., Brooks, G.W. Ashikaga, T., Strauss, J.S., and Breier A. (1987a). The Vermont longitudinal study of persons with severe mental illness: I. Methodology, study, sample, and overall status 32 years later. American Journal of Psychiatry, 144, 718 – 726. Zie voor een beknopte beschrijving van dit project ook mijn uitgave Psychiatrie en Wonen (tekst bij lezing georganiseerd op het gelijknamig symposium georganiseerd door Ypsilon maart 2003) In Duitsland is recent een psychiatrisch ziekenhuis ‘afgebouwd’en overgeheveld naar kleinschalige woonvoorzieningen in de stad, zie voor een verslag: Dörner, K. (2001) Ende der Veranstaltung. Neumünster: Paranus Verlag.
7) Dat is de G. Brooks, de ‘architect’van het Vermont project, geciteerd in: Harding, C.M., Zubin, J., & Strauss, J.S. (1992) Chronicity in schizophrenia: revisited. British Journal of Psychiatry, Supplement, 18, 27-37.
8) Hopper, K. (2004) Interrogating the meaning of “culture” in the WHO International Studies of Schizophrenia. In Jenkins, J. and Barret, R. (eds) Schizophrenia, Culture and Subjectivity. Cambridge: Cambridge University Press.
9) Meer over dit onderwerp is te vinden bij: Fabrega, H.J. (1989) On the significance of an anthroplogical approach to schizophrenia. Psychiatry, 52, 1, 45 – 65. Lin, K-M. Kleinman, A. (1988) Psychopathology and Clinical Course of Schizophrenia: A Cross-Cultural Perspective. Schizophrenia Bulletin, 14 (4) 555 – 567.
10) Meer hierover en literatuurreferenties in mijn syllabus Sociale Psychiatrie
11) Hopper, K. (2004) Interrogating the meaning of “culture” in the WHO International Studies of Schizophrenia.